از نوع سازهای کوبه ای است که به نقاره معروف است. این ساز به شکل دو گلدان
بزرگ و کوچک می باشد که بر روی آنها پوست گوساله یا گاو می کشند.(1) طبل سمت راست بزرگتر از سمت چپ و چوب طبل سمت راست نیز قطورتر از چوب طبل سمت چپ است.(2) کاسه بزرگ دارای صدای بم و کاسه کوچک دارای صدای زیر است.
به چوب دسرکتن، کوتنا می-گویند. اندازه کوتنا 30-20 سانتی متر می باشد که در مواقعی چوب کوزه کوچک را تا 2 سانتی متر بزرگتر می گیرند چرا که قطر کوزه کوچک ایجاب می کند که چوب آن بر مرکز پوست اصابت کند.(1) اصطلاح دسرکتن از سه بخش : د(دو ) + سر(سر) + کتن(کوفتن) تشکیل شده که اشاره به کوبیدن روی دو سر ظرف گلی دارد.(2) طرز کوبش بر دسرکتن وحدت های ضرباهنگین ناشی از اجرای نوازنده به طبیعت حرکتی که در اصطلاح موسیقی جهانی مارش می نامند نزدیک است و اکثرا می توان گفت تقلیدی از صدای یورتمه یا تاخت اسب است.(3) حجم صدایی که از دسرکتن حاصل می شود بخصوص حجم صدای طبل سمت راست بسیار شورانگیز است.(2) این ساز را به همراه سازهایی که وسعت صدایی بسیار بالایی دارند مثل سرنا، لَله وا و قرنه می نوازند. ریتم های معروف این ساز عبارتند از: یک چوبه،دچوبه، سماحال، کشتی مقوم، ریز و واریز، گورگه، رونی، کاولی، مشقی، پاتختی، حموم سری و ... از اساتید معروف این ساز می توان به استاد علی علیزاده و برادرش محسن علیزاده اشاره کرد. در مجموع می توان گفت این ساز برای حفظ ریتم و ایجاد شور و شعف در مجالس عروسی و آیینی و ایجاد تعادل ریتمیک در بازی و نمایش پهلوانی مورد استفاده قرار می گرفت.(1)
1) نگاهی جامعه شناختی به موسیقی مازندران، محمد صادق اسحاقی گرجی، نشر مهربان نیکا، 1393، ص91 و 92
2) موسیقی و زندگی موسیقایی مازندران، ساسان فاطمی، موسسه فرهنگی هنری ماهور، 1381، ص24
3) موسیقی مازندران، کیوان پهلوان، انتشارات آرون،1388، ص516 و 517
